IVANOV............BRÚÐGUMINN

   Dugnaður okkar hjóna var mikill um helgina, .þannig lagað, enda hið besta ferðaveður úr Kópavoginum til höfuðborgarinnar. En við áttum miða á IVANOV og var ég alveg hugfangin og er enn í dag þriðjudag.  Ekkert, verð ég að segja hvílir mig jafnmikið og að fara í leikhús.  Að vísu er ég ekki gagnrýnin, þar sem ég er eiginlega alæta á þessa hluti, og hef verið lengi.   Kannske er ástæðan sú að fara í leikhús, vekur upp gamlar og góðar minningar, en ég var svo lánsöm að vera sætavísa í sal þjóðleikhússins, sem ung manneskja á sjötta áratugnum.

   En IVANOV svíkur engann, leikmyndin alveg stórkostleg, og ég gat ekki séð nokkurn einasta veikan hlekk í sýningunni, ég hef verið að hræra í mínum heila og ekki getað fundið neitt sem vert er að benda á allavega ekki á prenti.  Að vísu getur eitthvert smáatriði pirrað mann, en þarna var svo mörgu komið áleiðis.  Mannlegar pælingar djúpar, en settar fram á léttan hátt, og einfaldaðar fyrir okkur sem viljum einfalda til að skilja.

   IVANOV sem sorgbitinn maður í höndum Hilmis Snæs, eru ógleymanleg atriði.   Ég verð að segja eins og er, þó enginn leikari vilji kannske láta miða sig við næstu kynslóð á undan, en þarna sá ég Gunnar Eyjólfsson fyrir mér einnig í leikritinu "Horfðu reiður um öxl", leikur Hilmis í IVANOV er jafn minnisstæður og áðurnefndur leiku Gunnars á sjötta áratugnum. Það segir mér mikið. Leikmyndin ótrúlega vel leyst. 

   Ekki var verr að skella sér daginn eftir á brúðgumann í annað sinn, (Soldið dýrt.... en), sem að mínu mati toppar allar íslenskar myndir, þegar allt er tekið með. Ég er mjög hrifinn af húmornum í þessari mynd, fullkominn farsa og aulahúmor, unnin af fagmönnum. Hárfín atriði sem koma manni á óvart, að ég tali nú ekki um, hvernig mannlegum þáttum er skilað í hverri persónu.........FÁDÆMA GOTT FÓLK SEM VIÐ EIGUM.

AÐ VERA Í HAGKAUPSSLOPP EÐA VERA EKKI Í ........

   Ótrúlegt uniform það,  en gríðarlega hagkvæmt, það er nú það, og svei mér þá ef sloppurinn er ekki í endurnýjun árdaga í dag, ekki sem vinnusloppur húsmóðurinnar, heldur nýjasta tíska.   Allir þessir skokkar, og eins og kallað var í mínu u.... baby doll stíll, sem herjað hefur í tískuheiminum, og einhvernveginn fær maður sig ekki til að prominera í gömlu mynstrunum, hversu flott sem þetta nú er, meira að segja litirnir, maður lifandi, "Hvað er nú þetta, átti ég kannske að geyma sloppana?", reyndar var það ekki hægt, svo útslitnir voru þessar elskur, sem björguðu okkur frá því að vera ekki mjög hallærislegar í hinum svokölluðu morgunverkum, sem hjá mörgum teygðust fram eftir nóttu. Útslitnir, er kannske ekki alveg það rétta, en þeir urðu afskaplega lúnir, efnið óslítanlegt, en litarbreyting varð með aldrinum, þe sloppsins.   Ennfremur áttu hnappagöt það til að gliðna, því auðvitað voru þetta meðgöngusloppar, þar til pláss var ekki frekar til, Litarbreyting beint framan á maganum, hjá allavega þeim sem höfðu þennan hefðbundna vöxt 100-60-100.   "Nehei,, ertu búin að fá þér nýjan?" Ég hefi ekki séð þetta mynstur áður!!!  Nú var um að gera að fylgjast með mynstrunum, ekki var hægt að láta sjá sig í sama mynstrinu, svo árum skipti, (Þó að öðru leiti væri hægt að gera það, allavega sloppsins vegna), auðvitað varð maður að skipta út, allavega eftir hvern barnsburð, skárra væri það nú, maður mætir sko ekki í sama hagkaupssloppnum út á pall, fyrir og eftir, á leið með eithvað af börnunum á leið út í vagn, ekki nú aldeilis.  Ótrúlegt CUP hjá hagkaupum, sloppar í þúsundavís.  Undirrituð nældi sér í einn með gráum grunni, ekki var manneskja í götunni í svona gráum, og það með frönsku mynstri, og undirrituð var alsæl með þennan orginal slopp, jafnvel þó hún væri ekkert fyrir grátt, eiginlega aldrei verið ánægð með þann lit, en tilgangurinn helgaði meðalið, og sígaretturstrókurinn alveg í stíl útúr konunni..........

ALLT VAR ÞETTA NÚ ALDEILIS INDÆLT....................

   Stríð, þeas stríð konunnar þessa tíma, við rifum okkur niður af eldhúsborðinu, ´öskubakkanum og yndislegheitum þessa tíma. Vorum auðvitað fyrir löngu búnar að henda Hagkaupssloppunum, að ég tali nú ekki rúllunum, þannig lagað, ýmsar okkar nota rúllurnar enn þann daginn í dag, en það er aukaatriði. En permanettið reddaði þessu öllu saman. Út á vinnumarkaðinn og það eins og skot, hið hefðbundna heimilishald varð allt í einu afskaplega gamaldags, og uppeldið hjá mörgum, byggðist á hvað barnið vildi gera, læra og þar fram eftir götunum.  Mikil áhætta var tekin í barnauppeldi víða, þar sem vilji barnsins var stundum látinn ráða,"þó blessað barnið" hefði ekki hundsvit á því.    Konur sýndu samstöðu, streymdu í öldungadeildina, þær sem ekki höfðu haft tækifæri, eða einnig vegna skilningsleysis foreldra höfðu ekki getað komist í hina eiginlegu menntaskóla, höfðu farið aðrar leiðir, ekki síðri, að mínu mati, en báru í brjósti sér komplex, þess efnis að ekki væri manneskja með manneskjum, sem ekki hefði hið hefðbundna stúdentspróf. Þeir sem þverskölluðust voru afspyrnu sérviturt fólk.  En þegar aftur fyrir er litið, þá voru þetta gríðarlega skemmtilegir tímar, mér finnst ég sjá konur hlaupa útum allt.  Toppurinn var þó þegar Vigdís bauð sig fram til forseta og sigraði, það er bara ekkert flóknara en það, við eignuðumst foringja sem virkilega var okkar foringi, hvar sem hún kom.  Þar með var okkur borgið, okkur konum hér í þessu landi.  Það þurfti ekkert að ræða það frekar hvað var kvennabarátta.

   Ég get ekki annað en nefnt hana Auði Eir, sem enn er í framvarðasveit okkar, fyrir utan allar hinar sem tekið hafa að sér störf, sem þóttu aðeins karlmönnum bjóðandi. Sú kona, þe Auður er að mínu mati sú sem hefur brotið blað í Íslenskri sögu svo um munar....

   Ég lýk þessum hugleiðingum mínum um þennan tíma, en mikið er nú gaman að hugsa aftur í tímann til kvenna í brautryðjandastörfum.  Og ég vildi óska að betur væri hugsað um þær konur sem vinna störfin á göngum spítalanna, þeirra sem hugsa um þær konur og menn sem ruddu brautina...................................

KVIÐKMYND BALTASARS, BRÚÐKAUPIÐ.

   Ekkert smá skemmtileg, mér finnst ég ekki hafa séð svona góða Íslenska mynd lengi.  Hún er gríðarlega myndræn, uppfull af frábærum "senum". Leikarar á flugi, og leikarar í dramatík.

   Nú fer ég að sjá IVANOV á laugardaginn, komumst ekki fyrr, en það er eitthvað sem ég hlakka mjög mikið til að sjá.

   SÓLARFERÐIN bíður um sinn. En stefni að því stykki mjög fljótlega, þar sem ég gaf miðann sem ég átti.

HIPPATÍMABILIÐ....

   Vietnamstríðið olli auðvitað öllum bæði áhyggjum og heilabrotum, hafði áhrif alla leið hingað, stríðsreksturinn kominnn inn á borð hinnar fámennu íslensku þjóðar. Við vorum allt í einu með í slagnum.   Sterk tískubylgja yfirtók rosalega. Twiggy fyrirmynd ungra stúlkna, og jafnvel okkar mæðranna, og mæður alveg á kafi í að lita boli, sauma sailor-buxur og poncho voru hekluð í stórum stíl á börn og jafnvel fullorðna, svo ekki var hægt að segja að áhrifin væru ekki innan hins borgaralega heimilis á Íslandi.     Mikil uppsveifla var á hárgreiðslustofum, engin kona með konum nema vera með villt permanent, það var góð tíska finnst mér.  Við sem vorum eldri en 68 kynslóðin vorum svona í jaðrinum hvað tískuna snerti.

   Upp risu sjálfskipaðir spekingar, misvitrir.   Stórgóð skáld komu einnig fram, að ég tali nú ekki listmálararnir, súmmararnir, það voru komin önnur gildi.   Það var eitthvað í gangi sem hristi upp í manni.   Maggi gerði afsteypu úr kopar af brjóstahaldara, frábært verk, og kvennabaráttan fór í gang.   Sjálf gleypti ég hana ekki alveg, en einhvernveginn síaðist þetta með eftirmiðdagslestri Helgu heitinnar, "Ég er  forvitin rauð". Fyrstu þættir hennar í útvarpinu ýttu aldeilis við okkur heimavinnandi konunum, en þar kom að ekki var annað hægt en að hlusta á þessi erindi.

   Því miður, skilaði kvennabaráttan ekki því inn sem hún hefði best gert, almennu konunni. Þær konur sem voru heimavinnandi, höfðu ekki frið samvisku sinnar vegna, þær voru nú allt í einu komnar með samviskubit og sektarkennd yfir að vera "bara heima", og allt í einu voru konur komnar í einhverja leiðinlega vinnu utan heimilis, þó þær væru ekkert sérstaklega æstar í það, og ennfremur kannske mjög óhagstætt peningalega séð. Uppsveifla varð hjá dagmæðrum sem spruttu eins og gorkúlur útum allt.   Allt var betra en að vera bara heima.  Það varð ótrúleg ferð á konum þessara tíma.  Margt opnaðist uppá gátt og konur fóru að vera talsvert meira í félagsmálum en áður, ekki bara í vinnu heldur og í allskonar félagsmálum þess utan.

   Samt voru áfram sömu kröfur á konur og áður, þær skipuðu oftast lykilhlutverkið á heimilunum, höfðu áfram sömu stöðu innan heimilis sem aðal forsvarsmenn heimilishalds, sáu áfram um börnin að mestu leiti, sáu um tengslin innan stórfjölskyldunnar, sáu um allan þvott, krafa var gerð á þær um að hugsa um mæður sínar, tengdamæður og jafnvel afa og ömmu, ekki það að stórfjölskyldan hafi búið öll heima, en tengslin sá konan áfram um, ekki nokkur spurning. Að mínu mati var þetta ekki gósentímabil á heimilum þessa tíma.    Í kjölfar lækkuðu laun karlmanna, og reiknað var með innkonu tekna konunnar í samningum við hin almenna karlmann á vinnumarkaðnum.    Brátt var komið svo að allar konur URÐU að sveifla sér útá vinnumarkaðinn.....................

Íslenska hippatímabilið..

Var það til að ráði??? var þetta ekki bara einhverskonar leikur??

   Því tímabili gleymir held ég enginn, en undirrituð var á kafi í barneignum, og uppeldi, og mörg okkar voru að rembast við að halda sig innan einverra marka, hvað varðaði norm, og ramma. Það var ekki auðvelt mál á þessum tíma, mér fannst heimurinn vera ansi óábyrgur og gat ekki me nokkru móti séð að umhverfið væri hagstætt til barneigna.   Ég er ekki viss um að foreldrum 68 kynslóðarinnar svokölluðu hafi alltaf liðið vel. Bylting gagnvart normum heimilis var þarna ennfremur, og margir foreldrar í endalausri baráttu við hassreykingar afkvæma sinna.  Foreldrar sem höfðu menntað sig vegna góðrar uppsveiflu í þjóðfélaginu eftir stríð.

   Foreldrar horfðu a þetta agndofa, og voru ekki allir hrifnir. Sjálf átti ég bara kornabörn, en ekki get ég sagt að stíllinn hafi farið fram hjá mér.  Hentu hassistunum sinum út. Sendu lögreglu á barn sitt ef kubbur fannst í vasa. Heimilin voru ekki þau sömu. Margt að varast, og mæður áhyggjufullar.

   Stúdentar að mótmæla í Frakklandi, og þetta þótti óskaplega fínt að stunda einhver mótmæli hér á Íslandi. Þetta fór ekki fram hjá neinum held ég en misjafnlega hrifin vorum við.

   Konur fleygðu brjóstahaldaranum, svo allt lafði, fóru að ganga í mussum og pokum, hárið slétt, smáop að framan, sem var svo dregið frá ef vel þurfti að sjá.

   Að vera borgari þarna var afspyrnu hallærisleg staða, en borgararnir áttu bara fullt í fangi með að halda þjóðfelaginu gangandi, meðan hippastefnan var sú, að sitja í mussu í öllu því sem tilheyrði, og reykja pípu, hassið keypt fyrir peninga borgarans.  Ég var mjög gagnrýnin á þennan tíma, átti vini sem aðhylltust þessa stefnu, þó ekki yrði ágreiningur milli okkar.

   Margt var þó rosa skemmtilegt..................

Stefán Islandi

   Ég var svo lánsöm að kynnast þessum manni. Það var um 1969, kynntist honum þá sem heimfluttum manni, sem fékkst við kennslu. Kynntist einnig konu hans, Kristjönu, og áttum við mjög góðar stundir saman. Hann hafði mjög margt umfram aðra menn og konur. Kom frá Kaupmannahöfn, hafandi verið ráðinn þar við Óperuna þar til margra ára, og ég bar mjög mikla virðingu fyrir þessum manni, sem fluttist hingað til Íslands, eftir þessa löngu veru sína í Kóngsins Kaupmannahöfn. Stefán hafði framkomu sem var mjög heillandi, beinn í baki, án allrar tilgerðar, einlægur, en hafði ennfremur sterka sjálfsvitund.

   Eitthvað sem var svo lærdómsríkt. Hans vera í Kaupmannahöfn var mér kunnug, bara frá heimili mínu, eitthvað sem ég nam frá móður minni, við vissum alltaf systkinin hver þessi maður var, og vissum vel vegna hvers hans nafn var í hávegum haft á Íslandi.

   Þegar við Friðbjörn gengum í hjónaband, forðum daga, í Víðimýrarkirkju í Skagafirði, um sumarið 1969, var Stefán svaramaður annars hvers okkar, ég man ekki hvurs.... Skipti engu máli, en alla vega var hann meðal okkar sem svaramaður. Höfðum við mætt honum á Sauðárkróki, þar sem hann spurði okkur hvert erindi okkar væri á Króknum, vorum við ekki lengi að svara, en jafnframt tilkynntum honum, að okkur vantaði svaramann, var okkar maður ekki lengi til, lyftist allur, og bauð sig fram.  Þeir vinirnir Eyþór Stefánsson og Stefán Íslandi, voru miklir vinir, þekktum við Friðbjörn hann Eyþór fyrir.   ´Við Víðimýrarkirkju hittum við Stefán, og gekk brúðkaup í garð.... Það varð óskapleg veisla því miður treysti ég mér ekki til að birta hana hér á bloggi, en ég veit að margir muna hana, og læt ég það nægja........ Alla vega í bli...

HEIMIR.......STEFÁN ÍSLANDI

   Þetta voru með eindæmum góðir tónleikar, með þeim Heimismönnum áður en ég skrapp til Noregs. Skagfirðingar eru með eindæmum hressir náungar, það verður ekki af þeim skafið. Eitthvað svo blátt áfram og skemmtilegir. Miklu skemmtilegri en aðrir fjórðungar landsins, verður að segja eins og er, af hverju veit ég ílla, en er stundum að pæla í, hvað það er. Skagfirðingar eiga tildæmis mjög miklu auðveldara að ræða við hvern annan um allt og ekki neitt, geta bara rabbað um hitt og þetta án þess að vera mjög persónulegir. Segja til dæmis miklu oftar en aðrir já, og svo áfram, eru ekki móðgunargjarnir, langt í frá, eitthvað svona óskaplega auðveldir að tala við.Hlýlegir svo af ber.

   Og hvað það var skemmtilegt að hlusta á þá í Langholtskirkju, ekki lítið..., alltaf jafn innilegir, og kátir. Það var ekki verið að taka sig of hátiðlega, komu bara fram sem strákarnir að norðan. Álftagerðisbræðurnir góðu, komandi til dyranna eins og þeir voru klæddir, eða eru klæddir.....

   Allt í einu varð ég óskaplega mikill Skagfirðingur, hugsaði aftur í ættir, alveg aftur í 5. lið, og hugsaði til strákanna, ohh jess, mínir menn, þó ég ætti ekkert í þeim. En svona er þetta með hjartað í okkur öllum, sem slær hraðar, á góðum stundum.

   TAKK FYRIR HEIMISMENN..........

 

KILJA EGILS

Reglulegir konfektmolar þessir þættir Egils.

   Ég hefi fylgst með henni Kolbrúnu í gegnum tíðina og fáir eru jafn "spontant" ef ég má sletta, Kolbrún er án allrar tilgerðar og þorir að setja fram tilfinningu sína þegar að áliti hennar kemur. Mér fannst hún virkilega segja ákveðna bitastæða hluti um þær bækur sem fjallað var um án þess að vera neikvæð.

   Egill virðist hafa alveg sérstakt lag á að gera þætti sína spennandi, og halda fólki við efnið, ennfremur að nýta tímann til fullnustu, og ekkert er verið að eyða dýrmætum mínutum í einhverjar þögular spekulationir. Egill vinnur sína vinnu vel. Við áttum mjög marga lélega spyrla og þáttagerðarmenn hér á fyrstu árum sjónvarps, en það var kannske á þeim tíma þegar menn tóku sig mjög alvarlega, ég verð að segja forseta vorum það til hnjóðs að hann var ekki sá allra skemmtilegasti þáttagerðarmaður sem við áttum í den, margt annað sem lá betur fyrir honum að mínu mati, en það að vera spyrill.

   Bragi góður, en verst þykir mér að ekki hafi hann fengið greitt púrtvínið, og mjög gott að segja okkur frá Vilhjálmi Þ., gott fyrir margt yngra fólk sem ekki veit um þennan tíma, hvernig Vilhjálmur fór að. Þetta var alltaf svo hátíðlegt, og gott ef mann langaði ekki bara til að segja "Jesssss" þegar upp var staðið frá sjónvarpi við lokakveðju Vilhjálms.

   Best var þó að fá að heyra aftur yfirhalningu Guðbergs sem hann færði collegum sínum á rithöfundaþinginu 1987, auðvitað olli þetta hneykslan þá, en í dag????  Mér fannst þetta eitthvað svo rétt hjá honum Guðbergi, hann var að láta í ljós hluti, sem auðvitað hefðu mátt liggja kyrrir, eins og margt annað sem satt er, en Guðbergur er opinskár og stóryrtur og langar svona innst inni, hefi ég á tilfinningunni að varpa sprengju inn í hóp, og er það ekki alltaf svo gaman???  Það hækkar soldið blóðþrýstingurinn, og partýið fer kannske að verða soldið skemmtilegt, og hann þorir að taka þá ábyrgð á sig að hræra uppí fólki, sem kannske er alveg að sofna yfir háfleygum orðum sem sett eru fram, og oft lítið frumleg.

   Gott hjá Agli að sýna okkur þetta......................................

SÓLARFERÐ GUÐMUNDAR STEINSSONAR

   SÁ ÞETTA LEIKRIT 1976, OG KEM ALDREI TIL MEÐ AÐ GLEYMA ÞVÍ, DRAMATISKUR HUMOR, EINS OG LÍFIÐ SJÁLFT. LEIKRIT SEM KOM FRAM Á ÞVÍ HERRANS ÁRI 1976, ÞEGAR LANDINN VAR ALDEILIS AÐ BYRJA SÓLARFERÐIR SÍNAR. GUÐMUNDUR Á UNDAN SAMTÍÐ SINNI.  ÆTLA AÐ FARA NÚNA OG KÍKJA Á ÞESSA LEIKGERÐ, EKKI ÞÁ SÍST VEGNA ÞESS LEIKSTJÓRA SEM ÞARNA ER Á FERÐ.  SJÁUMST!!!!!!!!